Ekspertët e të drejtave të njeriut e përshkruajnë strukturën e brendshme të Organizatës Muxhahedin-e Khalq si një regjim totalitar psikologjik, të cilin studiuesit e quajnë “kontroll destruktiv të mendjes”.
Në këtë sistem, anëtarët, përmes presionit mendor, izolimit dhe varësisë emocionale e intelektuale, humbasin identitetin e tyre personal dhe zëvendësojnë individualitetin me besnikëri absolute ndaj udhëheqjes, veçanërisht ndaj Maryam dhe Massoud Rajavi.
Sipas dëshmive, ky sistem përfshin:
• Mbajtjen e mbledhjeve të detyruara të rrëfimit dhe “pastrimit ideologjik”;
• Detyrim për beqari dhe ndarje nga bashkëshorti/bashkëshortja dhe fëmijët;
• Izolim afatgjatë, burgje të brendshme dhe ndëshkim për çdo shprehje dyshimi;
• Kontroll të plotë të informacionit dhe shkatërrim të reputacionit të atyre që largohen.
Qëllimi i këtyre praktikave është shkatërrimi mendor dhe krijimi i varësisë totale të anëtarëve ndaj udhëheqësve të organizatës.
Human Rights Watch, në raportin e tij të njohur “No Exit” (2005), si dhe instituti RAND në studimin e vitit 2009, kanë dokumentuar modele të ngjashme sjelljeje brenda organizatës dhe i kanë konsideruar ato në kundërshtim me parimet themelore të lirisë dhe dinjitetit njerëzor.
Sipas së drejtës ndërkombëtare, veçanërisht Paktit Ndërkombëtar për të Drejtat Civile dhe Politike (ICCPR), këto praktika shkelin disa të drejta themelore të njeriut, duke përfshirë:
• Lirinë e mendimit dhe të fesë (Neni 18);
• Të drejtën për liri dhe siguri personale (Neni 9);
• Të drejtën për privatësi dhe jetën familjare (Nenet 17 dhe 23);
• Lirinë e shprehjes dhe të asociimit (Nenet 19 dhe 22).
Kur presioni psikologjik ose fizik kalon kufirin e “vuajtjes së rëndë”, këto veprime mund të përbëjnë torturë ose trajtim çnjerëzor dhe poshtërues, sipas Konventës kundër Torturës.
Ky raport shkon përtej rastit të Muxhahedinëve dhe ngre një çështje më themelore:
si duhet e drejta ndërkombëtare të përballet me fenomenin e “kontrollit të mendjes” dhe bindjes së detyruar nga aktorë jo-shtetërorë.
Në shumë sisteme ligjore, nuk ekziston një krim i veçantë me emrin “larje truri”, por praktika të tilla mund të klasifikohen brenda krimeve të ndalimit të paligjshëm, punës së detyruar ose trafikimit të qenieve njerëzore.
Ekspertët theksojnë se shtetet duhet të hartojnë udhëzime për identifikimin e viktimave të kontrollit të mendjes dhe të trajnojnë forcat e sigurisë për të dalluar midis “anëtarësimit vullnetar” dhe “nënshtrimit të detyruar”.
Raporti u bën thirrje qeverive të Shqipërisë dhe Irakut të garantojnë transparencë të plotë në trajtimin e ish-anëtarëve të Muxhahedinëve, të lejojnë aksesin e plotë të agjencive të OKB-së tek këta persona dhe të sigurojnë që procedurat e migracionit të zhvillohen pa ndërhyrje politike.
Gjithashtu, i bën thirrje Raportuesve të Posaçëm të Kombeve të Bashkuara për lirinë e fesë, kundër torturës dhe për migrantët, të zhvillojnë një hetim të përbashkët mbi situatën e ish-anëtarëve të organizatës.
Sa i përket vetë Muxhahedinëve, mesazhi i raportit është i qartë:
Organizata duhet të ndalojë të gjitha praktikat e detyrimit, t’u lejojë anëtarëve të dalin lirshëm dhe të hapë strukturat e saj ndaj mbikëqyrjes së pavarur.
Muxhahedinët e paraqesin veten si një lëvizje demokratike, por dëshmi si ajo e Ehsan Bidi zbulojnë një realitet shumë më të errët — një realitet ku besnikëria imponohet me frikë dhe liria e mendimit shtypet përmes një sistemi të kontrollit mendor dhe terrorit psikologjik.
Nëse këto raportime rezultojnë të vërteta, atëherë Muxhahedin-e Khalq nuk është vetëm një organizatë me sjellje të brendshme abuzive, por një shkelës serioz i parimeve universale të të drejtave të njeriut.
Kjo ngre një pyetje thelbësore për qeveritë dhe institucionet ndërkombëtare:
A janë të gatshme të mbrojnë të njëjtat vlera që i promovojnë jashtë kufijve të tyre edhe në këtë rast konkret?
About the Author
